Cranberries het goud van het eiland...

Op Terschelling groeit de van oorsprong Amerikaanse veenbes,ook wel lepeltjesheide genoemd, maar beter bekend onder de naam cranberry.

Tijdens de lange reizen in de tijd van de grote zeilschepen, namen amerikaanse schepen vaten met cranberries mee om de bemanning te beschermen tegen de scheurbuik. Het hoge gehalte van vitamine C in de bessen was een probaat middel tegen deze gevreesde ziekte en de bessen waren daardoor ook lang houdbaar.

Op de zandbanken voor de kust van Terschelling zijn vele schepen vergaan. De lading dreef met golven en wind mee naar het strand. Daar stonden jutters al uit te kijken in de hoop iets van de lading te kunnen bergen. Een vat gevuld met wijn was een buitenkansje. De jutter sleepte het vat over het eerste duin maar ontdekte tot zijn teleurstelling dat er alleen maar cranberries in zaten. Vat en inhoud werden achter gelaten. In de vochtige duinvallei vond het zaad van de cranberry precies het goede milieu om te ontkiemen en langzaam verspreidde het plantje zich over een groot deel van Terschelling.

Cranberries werden al vele eeuwen geleden door de Noord-Amerikanen indianenstammen ontdekt als geneeskrachtige plant en als voedingsmiddel. De bessen werden gebruikt voor het behandelen van wonden en het houdbaar maken van voeding, maar ook als huidverf en verfstof.

Toen de eerste landverhuizers zich in Amerika vestigden, kreeg de robijnrode bes zijn huidige naam.De bloei van de plant deed de landverhuizers denken aan de kop van een kraanvogel (crane) en noemden de plant craneberry,wat later werd verbasterd to "cranberry".

In de noordelijke staten van de VS en in de aangrenzende staten in Canada zijn grote oppervlakken met cranberry te vinden. In 2000 oogsten de cranberryboeren meer dan 150.000 ton bessen. Een hoeveelheid die bij lange na niet genoeg is om de vraag te dekken. Het aantal kilo's cranberries dat op Terschelling wordt geoogst is natuurlijk veel kleiner. Voor een deel worden de bessen geoogst op speciaal daarvoor in cultuur gebracht duingebied. Maar ook de duinvalleien waar veel cranberries in het wild groeien zijn verpacht. Het dalende grondwater vormt een bedreiging voor de cranberryplanten die van een vochtig milieu houden.

Overal op het eiland worden in winkels en restaurants producten verkocht waarin cranberries zijn verwerkt. U kunt natuurlijk ook zelf iets lekkers bakken.

Voor meer informatie:

Grootste cranberry webshop van Nederland: CranberryWinkel.nl